Δικαιώματα των ασθενών

Η χώρα μας από τον Απρίλιο του 2006 έχει κατοχυρώσει τα δικαιώματα των νοσοκομειακών ασθενών ενεργοποιώντας το νόμο 2071/1992(ΦΕΚ Α΄123) σε μια προσπάθεια προστασίας του πολίτη σε συνδυασμό με καλύτερη παροχή υγείας.

Πού πρέπει να απευθυνθεί κάποιος που θα χρειασθεί ιατρική βοήθεια;

Έχει το δικαίωμα να απευθυνθεί σε οποιοδήποτε νοσοκομείο, ιδιωτική κλινική ή ιδιώτη ιατρό. Πρέπει όμως να προσέξει όπου κι αν απευθυνθεί να υπάρχει η κατάλληλη ειδικότητα που μπορεί να αντιμετωπίσει την ασθένειά του. Δεν πρέπει και δεν είναι σωστό να αφήνει την υγεία του σε ανθρώπους που δεν γνωρίζουν με ποιο τρόπο θα αντιμετωπίσουν την ασθένειά του. Επιπλέον, εφόσον απευθυνθεί σε ιατρούς του ιδιωτικού τομέα μπορεί να ζητήσει να πληροφορηθεί εκ των προτέρων την οικονομική του επιβάρυνση.

Τι συμπεριφορά πρέπει να έχουν απέναντι σ’ έναν ασθενή οι απασχολούμενοι σε νοσοκομεία;

Κάθε ασθενής έχει το δικαίωμα να ζητήσει τη φροντίδα του με σεβασμό στο πρόσωπό του και τις πεποιθήσεις του τόσο από τους ιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό ενός νοσοκομείου όσο και από τις διοικητικές υπηρεσίες αυτού. Επίσης μπορεί να ζητήσει την καλύτερη διαμονή του σε περίπτωση νοσηλείας του εφόσον υπάρχει η ανάλογη υποδομή στο ίδρυμα που νοσηλεύεται.

Έχει δικαίωμα ένας ασθενής να μη συμφωνήσει με τη θεραπεία που του προτείνει ο γιατρός του;

Κάθε ασθενής έχει δικαίωμα να συμφωνήσει ή να αρνηθεί διαγνωστικών ή θεραπευτικών πράξεων που πρόκειται να του ασκηθούν. Ειδικά για τους πάσχοντες από νοητική αναπηρία τις αποφάσεις τις λαμβάνουν οι κατά το νόμο κηδεμόνες.

Μπορεί ένας ασθενής να ζητήσει πλήρη ενημέρωση για την πάθησή του από τον ιατρό που τον παρακολουθεί;

Έχει δικαίωμα να ζητήσει οποιαδήποτε πληροφορία αφορά στην ασθένειά του, στη θεραπεία του αλλά και στην εξέλιξή του με σαφήνεια ώστε να γίνει πλήρως κατανοητή για αυτόν. Υποχρέωση του ιατρού είναι η ολοκληρωμένη πληροφόρηση του ασθενή, για την κατάσταση της υγείας του, έτσι ώστε να σχηματίσει πλήρη και σαφή εικόνα για την κατάσταση του, για να μπορέσει να λάβει τις σωστές αποφάσεις για τη υγεία του κα τη ζωή του. Εφόσον βέβαια το επιθυμεί, μπορεί να μην ζητήσει καμία πληροφορία για την ασθένειά του.

Μπορεί ένας ασθενής να ζητήσει δεύτερη γνώμη από άλλον γιατρό εκτός απ’ αυτόν που τον παρακολουθεί;

Ο κάθε ασθενής έχει το δικαίωμα να ζητήσει όσες ιατρικές γνώμες επιθυμεί. Επίσης έχει δυνατότητα να ζητήσει ιατρικό συμβούλιο με κλήση του ιατρού που αυτός επιθυμεί. Όμως, ο θεράπων ιατρός δεν είναι υποχρεωμένος να αποδεχθεί και να εφαρμόσει γνώμες άλλων για τη θεραπεία του, παρά μόνο αυτές που αυτός πιστεύει ότι είναι οι κατάλληλες. Αν υπάρχει διαφορετική άποψη δική του ή των οικείων του τότε ο θεράπων ιατρός οφείλει να τον ενημερώσει, κι αν δεν υπάρχει συμφωνία δύναται να αποσυρθεί από θεράπων ιατρός.

Επιτρέπεται η χορήγηση πειραματικών φαρμάκων σε ασθενείς;

Η συμμετοχή ενός ασθενούς σε πειραματική θεραπεία ή διαγνωστική πράξη μπορεί να γίνει μόνο μετά από συγκατάθεσή του. Αν αποφασίσει να συμμετάσχει σε ερευνητικό πρόγραμμα θα πρέπει να το κάνει αφού ενημερωθεί πλήρως και κατανοητά για το είδος της θεραπείας και για τους πιθανούς κινδύνους, οι οποίοι μπορεί να προκύψουν από την συγκεκριμένη θεραπεία. Η απόφαση του θα πρέπει να ληφθεί κάτω από συνθήκες ηρεμίας και κυρίως όχι κάτω από πνεύμα εκφοβισμού. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζει ότι μπορεί να ζητήσει να αποχωρήσει όταν και εφόσον το επιθυμήσει για τους δικούς του λόγους.

Η συμμετοχή ενός ασθενή σε ερευνητικό πρόγραμμα μπορεί να σημαίνει ότι θα δημοσιοποιηθεί το όνομά του;

Τα προσωπικά στοιχεία ενός αρρώστου απαγορεύεται να δημοσιοποιηθούν, εκτός εάν ο ίδιος το θελήσει.

Μπορεί να εμπιστευθεί κανείς τον ιατρό του ή μήπως αυτά που θα του πει μπορεί να μεταφερθούν σε τρίτα πρόσωπα;

Όλες οι ιατρικές πληροφορίες που δίνονται στον ιατρό, θεωρούνται απόλυτα εμπιστευτικές και δεν επιτρέπεται να γνωστοποιηθούν σε τρίτους παρά μόνο εφόσον ο ενδιαφερόμενος το επιλέξει. Το ίδιο ισχύει για τα ιατρικά αρχεία που αφορούν στον άρρωστο και έχει ο ιατρός ή το νοσοκομείο στην κατοχή του. Επίσης δεν επιτρέπεται στον θεράποντα ιατρό η γνωστοποίηση πληροφοριών προσωπικού χαρακτήρα ακόμη και μετά το θάνατο ασθενή. Μάλιστα, θα πρέπει οι ιατρικές πληροφορίες που δίνονται στους θεράποντες ιατρούς να φυλάσσονται σε αρχεία που δεν μπορούν να προσπελαστούν από κανένα.

Μπορεί να ζητήσει κάποιος, που πάσχει από ανίατη ασθένεια και υποφέρει από αυτή, από το γιατρό του να επισπεύσει το θάνατό του;

Υποχρέωση του ιατρού είναι η ανακούφιση του πάσχοντα από τον πόνο ψυχικό ή σωματικό. Υποχρέωσή του επίσης είναι να συμπαρίσταται στον πάσχοντα συνάνθρωπο προσπαθώντας να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του μέχρι το τέλος της ζωής του. ΟΜΩΣ, η επιθυμία ενός αρρώστου, να επισπεύσει το θάνατό του, ακόμα και όταν αυτή εκφρασθεί γραπτώς, δεν καλύπτει τον ιατρό νομικά, ώστε να του επιτραπεί να ενεργήσει προς αυτή την κατεύθυνση.

Μπορεί κάποιος να διαμαρτυρηθεί για τις υπηρεσίες υγείας που παρέχονται στον ίδιον ή σε συγγενικό του άτομο;

Καθένας που πιστεύει ότι θίγεται η αξιοπρέπειά του ή δεν του παρέχονται οι σωστές υπηρεσίες έχει δικαίωμα να καταθέσει διαμαρτυρίες και ενστάσεις στα αρμόδια όργανα και να λάβει πλήρη γνώση των γενόμενων ενεργειών και τωναποτελεσμάτων της διαμαρτυρίας του.